Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2011

Η ιστορία του μεταξιού

Σήμερα στην Ιστορία μιλήσαμε για τον τρόπο με τον οποίο στο Βυζάντιο , επί αυτοκρατορίας Ιουστινιανού , ξεκίνησε η παραγωγή μεταξιού που έφερε πολλά κέρδη στην αυτοκρατορία.
Διαβάστε λοιπόν το παρακάτω άρθρο που είναι από την ιστοσελίδα του Μουσείου τέχνης του μεταξιού και αναφέρει αρκετά από αυτά που είπαμε.



Το Μετάξι

Η ιστορία του μεταξιού χάνεται στα βάθη των αιώνων και είναι συνυφασμένη με κινέζικους μύθους. Φαίνεται ότι πολλούς αιώνες πριν αρχίσει η κατεργασία του μεταξιού ο μεταξοσκώληκας ζούσε σε άγρια μορφή πάνω στα μορεόδεντρα. Σύμφωνα με τους Κινέζους συγγραφείς, η τέχνη της εκτροφής του μεταξοσκώληκα και η κατεργασία του μεταξιού ανακαλύφθηκε τυχαία από την αυτοκράτειρα Σι Λιγκ Τσι γύρω στο 2690 π.Χ. Σύμφωνα με τον μύθο η αυτοκράτειρα έπινε στους βασιλικούς κήπους το τσάι της, όταν ξαφνικά μία κουκουλόφουσκα έπεσε μέσα στο βραστό νερό του τσαγιού. Στην προσπάθειά της να την βγάλει έξω, τράβηξε μία εξαιρετικά λεπτή αλλά ανθεκτική κλωστή, την πρώτη μεταξωτή ίνα.

Από τότε άρχισε η ανάπτυξη της συροτροφίας στην Κίνα και κατοχυρώθηκε ως μυστικό από τους Κινέζους για περίπου 2.000 χρόνια. Το μυστικό της σηροτροφίας μεταφέρθηκε στην Ιαπωνία μόλις τον 8ο αιώνα π.Χ. από Κινέζους μετανάστες που μετέφεραν κρυφά τον σπόρο του μεταξοσκώληκα και την τεχνογνωσία. Τέλος, κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. με τις εκστρατείες του Μέγα Αλέξανδρου το μετάξι έγινε γνωστό στους αρχαίους Έλληνες και στους Ρωμαίους.

Έως τον 5ο αιώνα π.Χ. το εμπόριο του μεταξιού το έλεγχαν οι Πέρσες και οι Σύριοι. Σύμφωνα με την παράδοση η διάδοση της μεταξοκαλλιέργειας από την Ανατολή στη Δύση έγινε από μοναχούς του Βυζαντίου. Οι βυζαντινοί μοναχοί με εντολή του αυτοκράτορα Ιουστινιανού για τη μετάδοση της Χριστιανικής θρησκείας περιηγήθηκαν στην Περσία και την Κίνα και κατά την διάρκεια των περιηγήσεων τους μελετούσαν κάθε τι που είχε σχέση με τον μεταξοσκώληκα και την επεξεργασία του. Έτσι στο τέλος της περιοδείας τους, το 554 μ.Χ., μετέφεραν κρυφά μέσα στις κούφιες μαγκούρες τους αβγά μεταξοσκώληκα. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή την παράδοση περιήλθε η συροτροφία στο Βυζάντιο. Κατά την εποχή εκείνη μεγάλα σηροτροφικά κέντρα αναδείχτηκαν η Κόρινθος, η Θήβα και η Κως. Τι γίνεται στη Δύση Κατά την περίοδο των σταυροφοριών, οι Φράγκοι έπαιρναν αιχμάλωτους σηροτρόφους από το βυζάντιο και τους μετέφεραν στις πατρίδες τους, όπου και τους χρησιμοποιούσαν για την μετάδοση της τεχνογνωσίας που κατείχαν και για την βελτίωση της οργάνωσης των σηροτροφικών μονάδων που λειτουργούσαν στη Δύση. Επίσης το 730 μ.Χ. Άραβες πειρατές μετέφεραν μέσω των αιχμαλώτων τους την σηροτροφία στην Σικελία.


Από τις αρχές του 16ου αιώνα η επεξεργασία του μεταξοσκώληκα και η παραγωγή του μεταξιού παίρνει πλέον βιομηχανική μορφή και γνωρίζει μία συνεχή τεχνολογική ανάπτυξη κατά τον 18ο αιώνα. Τα σημαντικότερα κέντρα επεξεργασίας και εμπορίαςτου μεταξιού που υπήρχαν την εποχή αυτή ήταν η Λυών, η Τουρ και η Αβινιόν της Γαλλίας καθώς και η Γένοβα, η Βενετία, η Φλωρεντία και το Κόμο της Ιταλίας. Το 1882 η παρουσίαση της συνθετικής ίνας στην διεθνή εμπορική έκθεση του Παρισιού αποτέλεσε καθοριστικό γεγονός που μείωσε την παραγωγή μεταξιού στην Ευρώπη τις επόμενες δεκαετίες. Επίσης στην μείωση της παραγωγής του μεταξιού στη Γαλλία συντέλεσε και η μεγάλη επιδημία της πιπερίτιδας που έπληξε τους μεταξοσκώληκες (1820 - 1825). Βέβαια όλα τα παραπάνω γεγονότα βοήθησαν την αύξηση της παραγωγής μεταξιού στην Ελλάδα και ειδικότερα στο Σουφλί, του οποίου το μετάξι υπερείχε ποιοτικώς από εκείνα της Γαλλίας και της Ιταλίας.


Για αρκετούς αιώνες η εκτροφή του μεταξοσκώληκα αποτελούσε παραδοσιακή απασχόληση των κατοίκων του Βιλαετιού της Ανδριανούπολης. Το 1823 - 1824 ένας αγγλικός οίκος έδειξε ενδιαφέρον για την αγορά του επεξεργαζόμενου ντόπιου μεταξιού εκτινάζοντας στα ύψη την τιμή πώλησής του. Ταυτόχρονα εμφανίστηκε και η ασθένεια της πιπερίτιδας στη Γαλλία και στην Ιταλία και η μεγάλη ζήτηση κουκουλιών έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη της σηροτροφίας στην περιοχή. Οι εκτάσεις γύρω από τον ποταμό Έβρο ενδείκνυται για τη φύτευση μουριών και η περιοχή του Σουφλίου μετατρέπεται σε έναν απέραντο μορεώνα. Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του Σουφλίου ασχολούνται με το μετάξι είτε ως παραγωγοί είτε ως εργάτες στα εργοστάσια είτε ως έμποροι. Στις αρχές του 1880 το Σουφλί εμφανίζεται ως σημαντικό σηροτροφικό κέντρο που παράγει το 40% των κουκουλιών του Βιλαετίου της Ανδριανούπολης.

Πηγή: Μουσείο Τέχνης Μεταξιού

2 σχόλια:

Αννα-Μαρια είπε...

Στο τέλος έιναι ωράιο το αποτελεσμα!!!!!!

Νεκταρία είπε...

Ωραίο αλλά δεν μου αρέσει στη σκέψη πως ένα σκουλίκι βγάζει από το στόμα του μετάξι.Με ανατριχιάζει λίγο!!!